Helsedirektør om Helseplattforma: – Sa det ville bli eit helvete og har mine ord i behald

Det var rundt 40 personar som hadde funne plass i Auditorium 1 i Georg Sverdrups hus den 25. januar for å høyra på debatten om gjennomføringa av Helseplattforma på sjukehusa, i kommunane og i spesialisthelsetenesta i nedslagsfeltet til Helse Midt-Norge. Så langt har det vore mest medieoppslag om problema datasystemet har ført til for helsepersonell og pasientar ved St. Olavs hospital i Trondheim.

Den 27. april er planen at datasystemet også skal bli tatt i bruk av sjukehusa, kommunane og spesialisthelsetenesta i Helse Møre. Tidlegare denne veka gjorde administrerande direktør Grethe Aasved ved St. Olavs hospital det klart at ho vil slutta eit halvt år før ho går av for aldersgrensa. Grunnen ho gir opp, er alt det ekstra arbeidet og frustrasjonen med å innføra Helseplattforma på sjukehuset har ført til.

I går stilte administrerande direktør Stig Slørdahl i Helse Midt-Norge opp på zoom på debattmøtet i Akademisk forum på UiO. Oppgåva hans var å vera forsvarar og våpendragar for Helseplattforma. Han peika på at det til saman arbeider 500 IT-ekspertar i organisasjonen han leier. Verken Slørdahl sjølv eller dei andre tilsette trudde det ville bli lett å erstatta mellom 60 og 80 ulike datasystem med eit felles system.

– Det var ikkje kontroversielt

– Å innføra eit slikt komplekst datasystem for første gong i Noreg ville bli eit helvete, sa eg, og eg har mine ord i behald , konstaterte han.

– Eg har blitt fortald at ei felles plattform har større kapasitet enn delte plattformer, la han til.

Slørdahl kom også inn på forhistoria til Helseplattforma.

 – Det var ikkje kontroversielt då eit samla storting vedtok planen Ein innbyggjar-ein journal. Dei ville ha ein felles journalplattform for spesialisthelsetenesta, kommunane, inklusive fastlegane. Det var heller ingen støy, då me starta med tilbodsrunden i 2016 og inviterte 10 selskap til å delta i ei konkurranse om å bli leverandør. Den avgjerda blei tatt tre år seinare, sa han. Det var då det amerikanske selskapet Epic blei vald som leverandør.

– No er dei veldig nøgde

Slørdahl viste til at selskapet også hadde stått bak liknande leveransar til helsesektoren både i Belgia, Irland, Danmark og Finland.

– Ja, me var klar over at dei hadde hatt problem både i Danmark og i Finland, før me bestemte oss for kjøpet, fortalde han.

–Det var andre tilbod, men me valde det amerikanske systemet Epic, la han til.

For ikkje så lenge sidan var han på besøk på Rikshospitalet i København.

– Der var dei for nokre år sidan i ferd med å kasta ut heile, systemet, men no er dei veldig nøgde med måten det fungerer på, slo han fast.

Og sjølv var han overtydd om at det same ville skje med Helseplattforma som dei prøvar å få innført i helsevesenet i Midt-Noreg.

– Me har gjort ein del feil med design og med brukargrensesnittet. Me har ein lang veg å gå, men me er på veg i rett retning, var hovudbodskapen hans.

– Stortinget føler seg feilinformert

Superbrukar av Helseplattforma og overlege på St. Olavs hospital, Berit Grandaunet var ikkje einig med Slørdahl i den vurderinga.

– I Stortinget har stortingsrepresentantane Sylvi Listhaug og Bård Hoksrud frå FrP bede om at Helseplattforma blir skrota. Dei meiner det har kome fram urette opplysningar slik at Stortinget føler seg feilinformert, viste ho til.

– Det var regjeringa som Listhaug var ein del av som gav oppdraget til oss om å innføra Helseplattforma, repliserte Slørdahl.

– Epic har ikkje funne ei løysing på det

Berit Grandaunet fortalde om vanskane ho hadde med dei ulike applikasjonane i Helseplattforma. Det var ikkje mogleg å gå frå eit område til eit nytt område utan at det ville føra til masse unødvendig tidsbruk og risiko for å bi kasta ut av systemet.

– Epic har ikkje funne ei løysing på det, slo ho fast.

– Me får ikkje tid til å planleggja. Og me kan ikkje bruka legar på tvers frå poliklinikken til ei anna avdeling, fortalde ho.

Det var også ein annan ting som frustrerte ho.

– Det er problema med å fylla ut i fødselsregisteret, og det er eit problem Danmark framleis har, understreka ho.

– 90 prosent av dei meiner at pasienttryggleiken er truga

Tobias Solli Iveland, brukar av Helseplattforma og representant for Yngre legers foreining ved  St.Olavs hospital og NTNU var minst like kritisk til måten Helseplattforma fungerer på i dag.

– Ja, me var alle einige om at me måtte ha eit nytt system. Men det er stor avstand mellom premissa og visjonane som blei presenterte og det som er røyndomen i dag, sa han og viste til punkt over ting som ikkje fungerte etter planen.

Til slutt trekte han fram ei meiningsmåling som var blitt gjort mellom dei tilsette på St. Olavs hospital.

– 90 prosent av dei meiner at pasienttryggleiken er truga. 97,1 prosent tykte systemet var uoversikteleg, Me treng ingen ny dokumentasjon for at det skal rullast ut vidare, meinte han.

– Me treng ein kost-nytte-analyse

Magne Jørgensen er professor i informatikk ved OsloMet. Han er også ekspert på digitalisering av offentlege verksemder.

Etter hans meining var det ikkje gjort nok for å sjekka systemet før det blei innført.

– Helseplattforma har ikkje gått gjennom ein ekstern kvalitetsprøve, peika han på.

Jørgensen trekte også fram eit paradoks.

– Helseplattforma skulle vera ein pilot for resten av Noreg, men no ligg den etter.

For Magne Jørgensen var det eit viktig råd han kunne gi dei ansvarlege for Helseplattforma:

– Me treng ein kost-nytte-analyse ved å halda på med Epic-løysinga opp mot det å sleppa den og gjera det same som resten av Noreg, sa han.

– Det handlar om tillit

Også ansvarleg redaktør Are Breen i Tidsskriftet for Den Norske Legeforening deltok i debatten.

– Det handlar om tillit. Spesielt i helsevesenet er det viktig for at folk skal vita at dei får god omsorg. Meir tillit gir også høgare produktivitet, meinte han undersøkingar hadde vist.

Redaktør for Overlegen, overlege Arild Egge tykte også Helse Midt-Norge hadde valt eit feil system. 

– Det er spesielt å høyra at Epic er kontraintuitivt. Kvifor går det så gale? Fordi dei er så store og skal femna om alt, trudde han. 

– Innbyggjarane er navet i Helseplattforma

Siri Beate Berg, er konstituert administrerande direktør for Helseplattforma. Etter at adm.dir. Stig Slørdahl i Helse Midt-Norge måtte ut av strøyminga frå Trondheim, sat ho åleine igjen i Oslo for å forsvara innføringa av datasystemet som har ein prislapp på over 4 milliardar kroner.

– Helseplattforma er det systemet der mest helsepersonell har vore involverte. I dag er 20 kommunar med på løysinga, viste den siste oppsummeringa hennar.

Ho meinte systemet også tar folk i regionen på alvor.

– Innbyggjarane er navet i Helseplattforma. Det er viktig å halda fram med den. I dag er det 191 500 brukarar på HelsaMi, slo ho fast.

Til slutt vedgjekk ho at alt ikkje har fungert.

– Eg veit at me har gjort mykje feil, men me kan gjera det betre, sa ho og inviterte helsepersonell og andre brukarar til å vera tett med på den vidare innføringa av Helseplattforma.

Den neste store eksamenen for Helseplattforma er den 27. april. Då er altså planen å innføra den i helsesektoren i Helse Møre.

Heile debatten kan du sjå i opptak her. 

• Les meir om Helseplattforma og Akademisk forum: 

Helseplattforma blir eit brennheit tema i Akademisk forum

UiO-rektor fryktar for framtida til toppforskinga i Noreg

John-Arne Røttingen: - Vil bruka juristar for å finna løysingar rundt Plan S

Klart for ny duell for rektorkandidatane i Akademisk forum